تحلیل مبانی حقوق پدیدآورنده در نظام های کپی رایت و حقوق مؤلف

چکیده در تحلیل اقتصادی کپی ر ایت باید قبل از هر چیز کوشید تا به تحلیل حکمی رابطه پدیدآورنده با اثرش پرداخت. در این مسیر مالکانه بودن رابطه(حق) را امری مفروض و پذیرفته شده می دانیم. با این حال، توجیهات متفاوتی برای پذیرش حق مالکیت در رابطه با حقوق پدیدآورنده مطرح شده است. ابتدا با بیان این توجیهات در خصوص حقوق مادی یعنی نظریه کار محور جان لاک و نظریه مطلوبی تگرایانه میکوشیم نشان دهیم که با این نظریهها به دلیل ترس از گسترش کپی رایت به دلیل مالکانه دانستن آنهااست که با نگرانی برخورد م یشود. هرچند، رویکردحق طبیعی در کشور ما رویکرد مناسبتری است. در توجیه حقوق اخلاقی نیز، دو نظریه شخصیت محور و مطلوبیت گرایانه طرح میشود اما پذیرش نظریه شخصیت محور برای کشور ما مناسبتر می نماید. چه اینکه بر اساس نگاه مطلوبی تگرایی، حقوق اخلاقی تابعی از مصلحت ا ندیشی  ها ی سیاسی و اقتصادی قرار خواهد گرفت.   analyzing the foundations of authors’ rights in droits auteur (literary and artistic rights) and copyright regimes abstract when economicallyanalyzing copyright, before anything else we need to make effort to consider the nature of the rights an author obtains over his or her work. in this way, two presumptions are generally accepted in the legal literature: first, economic rights shall be distinguished from moral rights and,second, economic rights shall be treated as a form of property right.in justifying the property right, different justifications, such those based on labour and utilitarian theories, have been offered. this study shows that the main reason for opposing these theories is the nature and scope of property rights. nonetheless, it is suggested that a labour-based right theory is more suitable for our society. to justify moral rights, two theories including personality-based and utilitarian theories have been suggested. in this paper, it is shown that the former theory seems to be more justifiable. this is because, based on utilitarian view, moral rights shall be vulnerable to different political and economic expediencies. key words economic analysis, copyright, property right, economic rights, moral rights.